16 tháng 1, 2015



(TRÍCH)


NHÀ VĂN NGUYỄN QUANG LẬP - 
THÂN PHẬN CON RẠM BÈ SÔNG GIANH.


Trần Thạch Linh.
..."Rồi blog Quê Choa của anh nổi danh …Anh viết : “... Bọ Lập không có khả năng và trình độ để khai dân trí, chấn dân khí nhưng lại có khả năng dùng blog Quê Choa làm con thuyền chuyên chở SỰ THẬT đến với dân. Làm anh nhà văn luôn mồm nói về nhân nghĩa, về cái tâm, về sống vì dân viết vì dân vân vân và vân vân… vô lẽ lại đắp tai cài trốc trước lời kêu gọi khẩn thiết của tiền nhân? Thế thì hèn quá! Thế thì thà vứt bút đi về nhà ôm đít vợ còn hơn suốt ngày ngửa mặt ngóng chờ giải thưởng nọ danh hiệu kia, không thèm biết đến dân tình khốn nạn thế nào, đất nước điêu đứng ra sao. Sống thế khác gì an phận làm con chó giữ nhà cho chủ, mong chờ chủ xón ra giải thưởng nọ danh hiệu kia để vui sướng vẫy đuôi liếm láp?...” 
Mới rồi biết tin anh bị bắt…Lại vào khi anh đang cố “hoàn thành hai cuốn tiểu thuyết cho xong, sợ là ít hôm nữa già quá, mệt quá viết không nổi” (theo lời chị Hồng vợ Nhà Văn Nguyễn Quang Lập) …Tôi lặng lẽ thắp nén nhang lên bàn thờ ông cụ mà chia sẻ :
- Bố ơi…anh Bọ Lập Quê Choa bị người ta bắt rồi.
Trong làn khói nhang thanh nhẹ …tôi chìm vào tâm tưởng của thế hệ những người cầm bút thủa trước. Một thoáng linh ứng,..tôi nghe văng vẳng lời ông cụ nói trước đây : “Số phân người cầm bút chân chính ở bất cứ thời đại, thể chế nào đều là một kẻ đối kháng…khác nhau là thời đại, thể chế đó tiếp nhận đối kháng ấy như thế nào…”
Thể chế này đã tiếp nhận đối kháng của Nhà Văn Nguyễn Quang lập như vậy đấy…. "

14 tháng 1, 2015


Đọc và suy ngẫm

Nếu chiếu theo học thuyết tiến hóa của Đác-Uyn thì xã hội loài người luôn tiến hóa và phát triển, không có điểm dừng. Nhưng theo học thuyết của Các Mác, thì xã hội con người phát triển, cuối cùng là tiến tới chủ nghĩa cộng sản ( và dừng lại, ở đấy, vì đó là chặng đường cuối cùng của sự phát triển của xã hội loài người ! ). Vấn đề này tôi không biết tin vào ai giữa Đác Uyn và Các Mác. Chỉ biết Học thuyết tiến hóa của Đác Uyn đã được chứng minh là quá đúng, còn học thuyết của Các đã và đang thử nghiệm hàng gần 100 năm , thấy càng ngày càng thất bại. Những người dân ít học trên hành tinh đã cảm nhận được điều đó.Nhân lọai tỉnh táo và thông minh, đã hội nhập với nhau để cùng phát triển theo quy luật tất yếu. Riêng trưởng bản Lù Chọng Thắng ( chữ của Phọt Phẹt) thì vẫn muốn làm vua xứ mù, nên bắt dân bản phải đu dây qua suối...

12 tháng 1, 2015



Những câu chuyện của Triệu Tử Dương khi bị giam lỏng
(Tiếp theo)
II. Hai mặt của một vấn đề
Triệu nói: thị trường và chế độ sở hữu là hai mặt của một vấn đề, chỉ làm thị trường, không được, còn phải giải quyết quan hệ chế độ sở hữu. Không thay đối chế độ sở hữu, thị trường khó hình thành cạnh tranh. Sở dĩ kinh tế quốc doanh của các nước phương Tây có thể làm tốt là vì có sự đối lập giữa cạnh tranh thị trường và kinh tế tư nhân, có nghĩa là nói có cơ chế động lực đấu tranh sinh tồn đối mặt với thị trường, đối mặt với kinh tế tư nhân. Kinh tế quốc doanh Trung Quốc không giống như vậy, chỉ có thể chịu lãi chứ không thể chịu lỗ; vì vậy không làm cuộc mổ xẻ lớn với doanh nghiệp quốc doanh không được.

Triệu nói: lâu nay kiên trì tiêu chí xã hội chủ nghĩa là chế độ công hữu hơn nữa còn trở thành khu cấm không thể nghi ngờ. Không đột phá khuôn khổ đó, cải cách không có đường ra. Mà ngay làm chế độ cổ phần lấy chế độ công hữu làm chủ thể, giống như vậy cũng không được; vì điều đó không có khác biệt gì lớn với chế độ công hữu, nếu thực hiện chế độ cổ phần thì cũng phải có ít nhất một phần ba là kinh tế tư nhân mới được. Ngoài số ít doanh nghiệp cơ sở, sự nghiệp công ra, đều nên để dân quản.

Triệu nói: chỉ có thay đổi chế độ quốc hữu, chính phủ mới có thể không can thiệp xí nghiệp, mới có thể tách rời chính quyền và doanh nghiệp, mới có thể tránh được giao dịch quyền tiền, mới có thể giải quyết vấn đề hủ bại; đồng thời chỉ có làm như thế mới có thể hình thành cơ chế cạnh tranh thị trường công bằng, doanh nghiệp mới trở thành chủ thể của thị trường. Vì thế thay đổi chế độ sở hữu là căn bản. Chế độ sở hữu chưa thay đổi, trong tình hình doanh nghiệp quốc doanh còn ở vào địa vị lũng đoạn, nếu hoàn toàn mở cửa giá cả thì chỉ tổn hại người tiêu dùng hơn nữa còn nguy hiểm. Hiện nay không đi sâu cải cách được, độ khó của cải cách, đều ở vấn đề chế độ sở hữu.

Đến đó Triệu cảm khái nói: về tư tưởng bản thân tôi còn mấy vấn đề chưa giải quyết:

Một là, vừa muốn cải cách, lại muốn duy trì khu cấm, khó thay!

Một là, vừa muốn nâng cao hiệu quả kinh tế, phát huy tính tích cực, lại vừa muốn duy trì công ăn việc làm ổn định, khó thay!

Một là, dưới sự khống chế của “chính trị những ông già”, muốn tôn trọng người già, lại muốn thay đổi mô thức tư duy chính trị cũ của những ông già, khó thay!

Triệu lại nói: không thay đổi sự can thiệp, khống chế của đảng, tiến hành cải cách quả là khó. Nhưng nếu không có lực ngưng tụ cũng khó.

Triệu nói: Ở Trung Quốc, tôi đề xuất “cải tạo” công tác chính trị tư tưởng, đều nói không được, dẫn tới Bí thư các tỉnh phản đối, sức cản rất lớn, chỉ có thể nêu “tăng cường cải thiện sự lãnh đạo của đảng”. Tại Liên Xô, Gorbachov áp dụng biện pháp đảng ra rìa, thành lập một Ủy ban dưới Tổng thống và áp dụng biện pháp bầu cử trực tiếp lãnh đạo cải cách.

Triệu nói: cải cách ở Liên Xô, một cái là [Nikita] Khrushchev đột phá sùng bái cá nhân Stalin; một cái là Yeltsin đột phá chế độ xã hội chủ nghĩa và sự lãnh đạo của đảng cộng sản. Yeltsin là một nhân vật, nhưng cũng có hai loại khả năng tính.

Triệu cho rằng cải cách có những rủi ro nhất định. Gorbachev chỉ làm cân bằng, không dám chịu trách nhiệm, như thế cũng không được.

Tôi hiểu là ở đây Triệu đề xuất Yeltsin có hai tiền đề, một là cải cách thành công, hai là thế lực bảo thủ Liên Xô lớn, có khả năng phục hồi, từ dó dẫn tới cải cách thất bại. Tôi cho rằng: ở đây, Triệu đề xuất “cải tạo” công tác tư tưởng, ý nghĩa của nó rất trọng đại. Nếu như nói chỉnh phong Diên An năm 1942, chủ tịch Mao đề xuất: cải tạo việc học tập của chúng ta là nhằm vào đường lối tả khuynh do Vương Minh là đại biểu, lấy bối cảnh là chủ nghĩa giáo điều quốc tế cộng sản do Stalin là đại biểu; thế thì, lần này Triệu đề xuất phải “cải tạo” công tác chính trị tư tưởng là nhằm vào mô hình xã hội chủ nghĩa Liên Xô; đó là muốn thực hiện chế độ xã hội chủ nghĩa thì phải đổi mới chế độ lãnh đạo của đảng. Điều này có thể thuyết minh trong nội dung cuốn sách Triệu Tử Dương và cải cách chính trị của Ngô Quốc Quang [4] . Trong bài viết Gorbachev nhớ lại lần gặp Triệu có nói, Triệu đã từng hỏi ông ta: “chính thể một đảng liệu có thể thực hiện thông suốt không? (tức chế độ một đảng liệu có thể bảo đảm phát huy dân chủ hay không? Dưới điều kiện chế độ một đảng liệu có thể tiến hành giám sát đôn đốc có hiệu quả mặt trái không? Liệu có thể tiến hành đấu tranh với hiện tượng lừa đảo mưu lợi trong cơ quan đảng, chính?) Đoạn nói này cũng có thể thuyết minh Triệu đã có tư tưởng nhìn trước, muốn tiến hành cải cách chính trị.

Tiếp đó Triệu lại bàn đến hiện nay kinh tế thế giới đang hướng tới nhất thể hóa, sự phát triển của công ty siêu quốc gia, sẽ làm cho quan niệm của người ta đối với khái niệm chủ quyền quốc gia, thậm chí quan niệm dân tộc phát sinh thay đổi.

Ngay khi đó, tôi đã nói tới mấy cách nhìn hình thành qua mấy năm tự mình quan sát suy nghĩ: bất kể là chủ nghĩa này hay chủ nghĩa nọ, chỉ cần gia tăng của cải cho xã hội loài người thì là chủ nghĩa tốt; bất kể chế độ này chế độ kia, chỉ cần có thể phát triển sức sản xuất, nâng cao mức sống của nhân dân thì là chế độ tốt; bất kể loại hình thái ý thức này hay hình thái ý thức nọ, chỉ cần thúc đẩy xã hội loài người tiến bộ thì là hình thái ý thức có giá trị. Sẽ có thể thoát khỏi sự trói buộc của hình thái ý thức cũ.

Triệu hỏi tôi: quan niệm của anh đã thay đổi như thế nào?

Tôi nói: ngày hôm nay khi toàn cầu thị trường hóa, kinh tế thế giới nhất thể hóa, đặc biệt là đi tới thông tin hóa, đã là thị trường trong nước quốc tế hóa, thị trường quốc tế quốc nội hóa; đã là trong anh có tôi, trong tôi có anh, chặt chẽ không thể tách rời; đang ở trong thời kỳ cách mạng kinh tế mới; tự do, dân chủ, khoa học, pháp trị đã thành qui luật phổ biến của nhân loại tiến bộ; sự phát triển của xã hội loài người đã vượt qua giới hạn của dân tộc và địa vực quốc gia; nhất là với sự xuất hiện của vũ khí hạt nhân, sự phá hỏng môi trường sinh thái, lợi ích của nhân loại đã được nâng lên vị trí thứ nhất, đòi hỏi phải có ý thức toàn cầu, không thể còn cuộc đấu tranh hình thái ý thức “mày sống tao chết” nữa.

Triệu lại hỏi tôi: cái quan niệm mới này của anh đã lại thay đổi như thế nào đấy?

Tôi nói: hiện nay các vùng, các dân tộc trên thế giới dưới sự thúc đẩy của lực lượng thị trường đã đi vào thời kỳ kết nối lớn, kỷ nguyên mới của xã hội loài người sẽ đến, không còn do chủ nghĩa nào đó làm mục tiêu cuối cùng, bởi vì xã hội loài người cuối cùng đang vận động, phát triển tiến lên cũng giống như các sự vật khác là không có chỗ tận cùng, tất cả đều đang thay đổi, làm gì có mục đích cuối cùng? Bất kể là chủ nghĩa tư bản hay chủ nghĩa xã hội đều đang tự mình vứt bỏ, và phát triển thay đổi, trước đây chính là đã thiết kế một mục đích cuối cùng, lại nâng lên thành hình thái ý thức và tiến hành cuộc đấu tranh “mày sống tao chết” không từ thủ đoạn, nên mới dẫn tới nhiều lần tai họa lớn cho xã hội loài người trong thế kỷ XX.

Tôi nói: trước đây có khả năng tôi là một người lý tưởng chủ nghĩa, từ tuổi thiếu niên đã theo đuổi xây dựng một xã hội mới lý tưởng, cũng vì lý tưởng đó mà có nhân sinh quan suốt đời phấn đấu, cho dù có hy sinh cũng không tiếc; thế nhưng xã hội hiện thực làm cho tôi bất mãn với hiện trạng, tôi bắt đầu suy ngẫm lại, nhất là đàn áp phong trào dân chủ yêu nước của học sinh trong sự kiện “4-6” [5] , quân đội nhân dân đàn áp nhân dân khiến tôi cảm thấy không thể suy nghĩ gì nữa. Đại khái có thể là do tôi cũng xuất thân từ tham gia phong trào dân chủ yêu nước học sinh, cuộc đàn áp “4-6” làm tôi nản lòng thoái chí, đối với lý tưởng đã tan tành như ảo mộng; cộng thêm ảnh hưởng cuả trào lưu thế giới mới và sự xuất hiện của trào lưu tư tưởng mới, lại làm cho tầm mắt của tôi mở rộng, cho rằng bây giờ nên cứu toàn nhân loại, sự sinh tồn của loài người là thứ nhất, nhất là tôi hiểu được sự phát triển của chủ nghĩa tư bản hiện đại có hiện tượng “hướng về đồng thuận” với chủ nghĩa xã hội, có thể có nhiều con đường đi tới hiện đại hóa, thực hiện văn minh hiện đại. Vì thế tôi cần nhẩy ra khỏi sự trói buộc của hình thái ý thức cũ.

Cuối cùng tôi kiến nghị với Triệu: hy vọng ông có thể nghiên cứu một số vấn đề, do từng trải của cuộc đời ông là phong phú, cần ghi chép lại những tư liệu quí báu đó.

Đối với việc này, ông trả lời: tâm tình tôi tiêu cực, mục tiêu lý tưởng phấn đấu suốt đời cũng không muốn thay đổi, những vấn đề lịch sử này, thế hệ sau sẽ có người thanh lý, bởi vì có nhiều người có chí vì việc này.

Triệu lại nói: hiện nay tôi vừa không thể xem hồ sơ mà ngay đến những bài nói trước đây của tôi, những tài liệu công khai hay không công khai, muốn lấy về tham khảo một chút đều không cho, lại không thể hẹn người đến thảo luận, khêu gợi lẫn nhau. Rất nhiều cách nhìn mới, quan điểm mới được xuất hiện trong những khêu gợi lẫn nhau, tranh luận với nhau, vì vậy không dễ nghiên cứu.

Tôi nói: đó đúng là vấn đề thực tế.


Bản tiếng Việt © 2007 talawas


[1]Qua Dương (1916- ), nữ, từng là chủ biên tạp chí Tân quan sát, năm 1989 lưu vong sang Mỹ.
[2]Nikolaj Ivanovich Bukharin (1888 - 1938), nhà hoạt động chính trị Liên Xô. Vào Đảng Bônsêvich từ 1906. Lênin đánh giá Bukharin là một trong những nhà lí luận xuất sắc nhất của Đảng. Có nhiều ý kiến sâu sắc, đúng đắn trong việc thực hiện chính sách kinh tế mới của Lenin trong nông nghiệp và đối với nông dân. Bị xử tử năm 1938.
[3]thống trị chuyên chế phong kiến (ND)
[4]Ngô Quốc Quang (1957- ), năm 1986 là nghiên cứu viên Ban Nghiên cứu Cải cách Chính trị TW Đảng Cộng sản Trung Quốc, tiến sĩ trường Đại học Princeton... Tháng 7 năm 1997 xuất bản cuốn Triệu Tử Dương và cải cách chính trị.
[5]Sự kiện Thiên An Môn ngày 4/6/1989
Nguồn: Tôn Phượng Minh, Những câu chuyện của Triệu Tử Dương khi bị giam lỏng, Khai phóng Xuất bản Xã, Hongkong 2007, ISBN: 9789627934219




Những câu chuyện của Triệu Tử Dương khi bị giam lỏng
Tác giả : Tôn Phượng Minh
Người dịch :Dương Danh Di
Xin giới thiệu để mọi người thấy rõ  tư tưởng của một trí tuệ siêu việt: Triệu Tử Dương. - Tổng bí thư đảng CS Trung Quốc

Ngày 9 tháng 10 năm 1991

I. Hai hiện tượng lạ lùng

Lần gặp này sau khi bắt tay, Triệu Tử Dương nói trước: trải qua những suy ngẫm trong thời gian này, tôi [Tôn Phượng Minh] phát hiện được hai hiện tượng lạ lùng, đó là chủ nghĩa Marx chưa khai hoa kết quả trong các nước xã hội chủ nghĩa, mà đã mọc rễ trong các nước tư bản chủ nghĩa. Ông nói, hiện nay tại các nước tư bản chủ nghĩa thành phần xã hội chủ nghĩa nhiều hơn là tại các quốc gia chủ nghĩa xã hội hiện thực.

Nghe phán đoán đó của Triệu, tôi trình bày bản khảo sát do Hồ Tích Vỹ, nguyên Tổng Biên tập Nhân dân nhật báo, Ủy viên Ủy Ban Thường vụ quốc hội viết sau khi thăm Mỹ trở về, nội dung: về mặt phúc lợi xã hội, sự quan tâm và phục vụ của nước Mỹ đối với người tàn tật người cao tuổi đều khiến người ta khâm phục. Các nơi công cộng như đường phố, cửa hàng, công viên, bến xe v.v.. đều có đường đi cho xe lăn, nhà nước đúng là đã bỏ tiền ra chi... chiếu cố người cao tuổi còn tốt hơn người tàn tật; tại các nơi công cộng, chỉ cần có thu phí là người cao tuổi tự nhiên được ưu đãi, chỉ cần giá vé thuyết minh là được thì không cần kiểm tra chứng minh thư nữa... Ở một số trung tâm người cao tuổi phường, quận còn được ăn bữa trưa hầu như miễn phí, Nhà văn Qua Dương [1] bẩy mươi sáu tuổi đã thường xuyên ăn trưa ở đây với giá 50 xu Mỹ một bữa. Bản khảo sát còn giới thiệu: trên một nửa người Mỹ theo đạo, chủ yếu là tín ngưỡng Cơ đốc giáo và Thiên chúa giáo... giáo hội ở đây, đề xướng mọi người tu dưỡng đạo đức phẩm hạnh, làm một người cao thượng văn minh, người bỏ ác làm thiện, người giúp nghèo cứu kẻ yếu, người vui vẻ làm điều thiện, hay bố thí, người nhiệt tình với sự nghiệp công ích và các loại sự nghiệp phúc lợi; giáo hội xây dựng ở khắp nơi các trạm phúc lợi, bệnh viện và các nơi hoạt động thể dục và vui chơi giải trí, rất được mọi người hoan nghênh; các trạm phúc lợi còn nhiệt tình giúp đỡ các trường trung, tiểu học, hướng dẫn mọi người quyên tặng trạm phúc lợi những quần áo, vật dư thừa; do nhận được những thứ đó trạm phúc lợi lại chuyên môn mở những cửa hàng giá rẻ, tiền bán được lại tặng cho các trường trung, tiểu học; trường học của giáo hội còn có những buổi diễn xuất dành riêng cho tài trợ lưu học sinh nước ngoài.

Tôi lại nói, ngay tại các nước do Đảng Xã hội Dân chủ cầm quyền như Thụy Điển, Na Uy, Phần Lan v.v.. cũng đều thực hiện các chính sách nói trên, nhất là một số biện pháp phúc lợi, khiến cuộc sống của người người đều được đầy đủ, cho rằng cuộc sống đã có “có xu thế như nhau”; mọi người đều cùng hưởng thụ hạnh phúc của văn minh hiện đại. Những người đã tham quan trở về nói: “thành phần xã hội chủ nghĩa của người ta ở nơi đó so với chúng ta nhiều hơn nhiều”.

Ở đây, sở dĩ tôi có những trình bầy như trên là muốn thuyết minh cho Triệu những quan sát trên là phù hợp sự thực. Đồng thời cũng có thể thuyết minh tính chính xác của nguyên lý chủ nghĩa Marx, chủ nghĩa xã hội được sản sinh trong điều kiện chủ nghĩa tư bản phát triển cao độ. Mặt khác, tôi cho rằng sở dĩ chủ nghĩa xã hội hiện thực bị vấp váp, thất bại là vì đã làm trái qui luật phát triển của xã hội; trong điều kiện chưa phát triển đầy đủ sức sản xuất đã phát triển nhân tố xã hội chủ nghĩa.

Triệu nói tiếp: kinh nghiệm của chủ nghĩa xã hội hiện thực là thất bại, nhưng tư tưởng sáng ngời của Marx là không gì sánh được, cho đến nay nhiều vấn đề trong xã hội như phát triển, thay đổi vẫn tuân theo nguyên tắc mà ông đã ý tưởng. Còn chủ nghĩa xã hội thực tiễn của chúng ta trước đây vẫn là chủ nghĩa xã hội dị hình, không phù hợp với chủ nghĩa xã hội với ý nghĩa vốn có của Marx. Như mục tiêu mà Marx ý tưởng đối với chủ nghĩa xã hội là phải xây dựng một thể liên hiệp của những người tự do, chứ không phải là xây dựng một chính thể chuyên chế.. Trong cuốn Sự khốn cùng của triết học, Marx đã đề xuất: “Trong quá trình phát triển, giai cấp công nhân sẽ sáng tạo ra một thể liên hiệp xóa bỏ giai cấp và đối lập giai cấp thay thế xã hội tư bản cũ”. Trong Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản, đề xuất: “Thay thế xã hội cũ tư bản tồn tại giai cấp và đối lập giai cấp sẽ là một thể liên hiệp mà ở đó, phát triển tự do của mỗi một người là điều kiện phát triển tự do của mọi người.”

Triệu lại nói: như vấn đề thực hiện quốc hữu hóa đất đai, ban đầu Lenin không đồng ý; và cũng không đồng ý thực hành chuyên chính dân chủ hay là chính trị tập trung giữa thể chế chính trị và nguyên tắc tổ chức; trong thời kỳ Stalin, trong thực hiện tập thể hóa nông thôn đã có những bất đồng càng nghiêm trọng hơn, trước tiên Bukharin [2] chủ trương: phải thông qua biện pháp thị trường tiến hành tập thể hóa, phản đối Stalin thông qua biện pháp cưỡng bức, thực hiện biện pháp tước đoạt đối với nông dân. Stalin còn dùng biện pháp trục xuất phú nông đến các vùng dân tộc thiểu số để thực hiện tập thể hóa, đã phá hoại sức sản xuất cực lớn, kết quả làm chết rất nhiều người. Phàm (những ai) giữ ý kiến bất đồng, Stalin đều dùng tội danh “phần tử cơ hội hữu khuynh”, “phái phản đối”, “gián điệp”, “kẻ thù của nhân dân” để xử tử, giết người bừa bãi tạo thành án oan, án giả, án sai cho hàng ngàn hàng vạn người. Stalin áp dụng biện pháp sức ép cao để thực hành chủ nghĩa xã hội, bài học là nặng nề, cái giá phải trả là quá cao, mất hết lòng người. Vì vậy [Mikhail Sergeyevich] Gorbachov nói: thực hiện chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô là “bài học đau khổ”, còn [Boris] Yeltsin thì cho rằng là “một tai họa”. Ở Trung Quốc cũng như thế, để tiến hành thực nghiệm lý tưởng xã hội chủ nghĩa nông nghiệp Chủ tịch Mao đã phát động “Nhảy vọt lớn”, thi hành nhân dân công xã, cũng chết một số người.

Tôi nói: do không đồng ý với công xã nhân dân, Bành Đức Hoài đã viết một bức thư chính xác, thực sự cầu thị cho Chủ tịch Mao, phản ánh một số tình hình thực tế nhưng lại gây ra họa lớn. Đã phê phán bức thư Bành Đức Hoài gửi cho cá nhân chủ tịch Mao là Thư ý kiến, tiếp đó lại nâng cấp lên là cương lĩnh có kế hoạch, có tổ chức, có mục đích tấn công vào đường lối chung của đảng. Sau đó lại “làm trái nguyên tắc thực sự cầu thị nhất tề thanh toán món nợ lịch sử mới cũ.” Nói, Bành Đức Hoài xưa nay đều chống chủ tịch Mao, ý đồ âm mưu cướp đảng. Như vậy lại đề lên thành chống đảng, chống chủ nghĩa xã hội. Do Bành Đức Hoài đã đi thăm Liên Xô, Đông Âu, nên có người đã mượn cớ đó nói Bành Đức Hoài tư thông với nước ngoài, cuối cùng lại nâng lên là phối hợp từ xa với thế lực phản động quốc tế, làm đại hợp xướng.

Triệu xen vào: Sai lầm của Chủ tịch Mao, Chủ tịch Mao tự nói mới phải, người khác nói không được.

Triệu nói tiếp: cách mạng xã hội chủ nghĩa không ở các nước phát triển mà đều phát sinh tại các nước đang phát triển, chủ yếu là do mâu thuẫn xã hội tại các nước này tập trung mà lại đột xuất, bất kể các nước như Trung Quốc hay nước Nga đều như vậy thôi. Nhưng đảng cộng sản dũng cảm đứng ra, đại biểu cho ý chí của nhân dân, dựa vào tổ chức chặt chẽ cùng dũng khí phi phàm và chiến lược chiến thuật linh hoạt đã giành được cách mạng thắng lợi, cướp được chính quyền; cướp được chính quyền và củng cố chính quyền sau đó đều đòi hỏi áp dụng tập quyền và tập trung cao; nếu không, trong tình hình đấu tranh chính trị nghiêm nhặt đó vừa không thể giữ được chính quyền cũng không thể duy trì được chính quyền. Vì thế điều kiện tập quyền và tập trung cao độ đó, cũng là tất yếu của lịch sử.

Triệu lại nói: bất kể ở Liên Xô hay Trung Quốc, thời kỳ cầm quyền lâu dài trước đây đã thực hiện thống trị cực quyền khép kín còn ghê gớm hơn cả Quốc dân Đảng; có thể nói, nhân dân không có bất kỳ tự do nào. Trước đây do mâu thuẫn xã hội đột xuất, trong thời kỳ cách mạng nhân dân còn có thể chịu đựng, nhưng trong thời kỳ hòa bình, vẫn sử dụng chính sách sức ép cao nhân dân sẽ không tiếp thụ nữa, mà cũng không nên thế. Vấn đề là nhà nước xã hội chủ nghĩa định một mô thức (chỉ kinh tế kế hoạch, chế độ công hữu, thể chế chuyên chính), rồi cố định rất chặt, hơn nữa còn thành khu cấm. Còn nhà nước tư bản trước sau đều tự mình điều chỉnh trong cạnh tranh, không ngừng đổi mới phát triển, khiến nhà nước tư bản không những ngày một hiện đại hóa mà còn bao gồm nhiều thành phần xã hội chủ nghĩa, còn nhiều hơn so với quốc gia xã hội chủ nghĩa.

Nhưng Triệu lại nói: trong các nước đang phát triển, do mâu thuẫn xã hội nhiều, không có sự tập trung nhất định, không có một môi trường ổn định, không có một quyền uy có sức mạnh để lãnh đạo thì khó có thể thi hành cải cách xã hội; ở một số nước này không nên thực hiện chế độ nhiều đảng, nếu không sẽ tạo thành hỗn loạn, cũng khó mà thi hành cải cách.

Triệu đưa ra ví dụ: như Nhật Bản, Singapore, Đài Loan, Hồng Kông (đương nhiên Hồng Kông là do thống đốc Hồng Kông, đại biểu Nữ hoàng Anh thống trị) v.v… bắt đầu là dưới sự lãnh đạo của chế độ một đảng, sự phát triển kinh tế cũng có hiệu quả. Thực hiện chế độ một đảng, nhưng cần trao quyền lực cho dân, thực hiện tự do ngôn luận, lập hội, xuất bản, thực hiện giám sát đôn đốc, bảo đảm nhân quyền.

Triệu nói: nhân quyền và dân chủ là hai chuyện, Hồng Kông là thuộc địa, không thực hiện bầu cử dân chủ, nhưng cho nhân dân tự do, có thể phê bình chính phủ và bất kỳ người nào.

Triệu nói: chỉ có hình thành cái gọi là giai cấp trung lưu, có một loạt lớn nhà doanh nghiệp, có rất nhiều nhân viên kinh doanh quản lý, nhân viên công trình khoa học kỹ thuật và các loại chuyên gia, có như vậy mới có thể ổn định, mới có thể thực hiện chế độ nhiều đảng, nếu không, xã hội đối lập lưỡng cực sẽ không ổn định được.

Tôi nói: có một số nước đang phát triển như Nam Phi, chẳng phải là cũng thực hiện chế độ nhiều đảng mà kinh tế cũng phát triển ư?

Triệu nói: các giai cấp tại các nước phát triển trải qua nhiều lần vật lộn chiến đấu với nhau, đấu tranh đến mức mày sống tao chết. Thế nhưng để không cùng chết sau khi đã trải qua một giai đoạn đau khổ, các bên bắt đầu thỏa hiệp, mới thực hiện chế độ nhiều đảng.

Triệu nói: sau Cách mạng tháng Mười, Liên Xô hình thành mô thức Stalin vẫn là phục hồi phương thức châu Á phương Đông [3] . (Tôi cho rằng đây là một tổng kết bản chất của ông đối với thực tiễn hơn nửa thế kỷ nay của chủ nghĩa xã hội Liên Xô cũ)

Triệu nói: đế quốc Liên Xô rất khó tránh khỏi tan rã, giống như sự tan rã của đế quốc Áo-Hung sau chiến tranh thế giới lần thứ nhất và sự tan rã của các nước thuộc địa các nước đế quốc sau chiến tranh thế giới lần thứ hai. Ba nước vùng biển Baltic (Lithuania, Estonia, Latvia) vốn bị Liên Xô thôn tính căn cứ vào một hiệp định bí mật giữa Liên Xô và nước Đức Hitler, chính quyền nhiều nước Đông Âu cũng là do Liên Xô xuất quân áp đặt. Thế nhưng dân tộc Nga vẫn là một dân tộc có thành tích. ( Còn nữa)

Đọc và suy ngẫm

TRIỆU TỬ DƯƠNG - HỒI KÍ (Trích)
Triệu Tử Dương là Tổng bí thư đảng cộng sản Trung Quốc từ năm 1987. Đến năm 1989 ông bị mất chức qua sự kiện Thiên An Môn , hay Sự kiện "4-6", do có những quan điểm "gây chia rẽ" về việc giải quyết vụ việc này trong ban lãnh đạo đảng cộng sản TQ. Tại Hội nghị Trung ương 4 khóa XIII
Đảng Cộng sản Trung Quốc ngày 23 tháng 6 năm 1989 Hội nghị trung ương (Trung ương) lần thứ 4 khóa XIII  đưa ra xử lý vấn đề của Triệu Tử Dương

Sau đây là một đoạn trích bản dịch “Phát ngôn của tôi” của Triệu Tử Dương liên quan đến sự kiện này.  
Người dịch :Dương Danh Di

"...Trong công tác thực tế, tôi còn cảm thấy sâu sắc rằng, thời đại đã khác rồi, xã hội và quan niệm tư tưởng của người ta cũng phát sinh thay đổi. Dân chủ đã trở thành trào lưu thế giới (tất nhiên trên thế giới đúng là có một dòng nước ngược chống cộng, chống chủ nghĩa xã hội, bọn chúng cũng luôn luôn giương ngọn cờ dân chủ, nhân quyền, cần phải chú ý đến tình huống phức tạp trung gian này), quan niệm dân chủ của mọi người đã phổ biến tăng cường, nhiều vấn đề xã hội nếu hoàn toàn dùng biện pháp vốn có rất khó giải quyết. Ở nước ta, kiên trì sự lãnh đạo của đảng cộng sản, không làm chế độ đa đảng như phương Tây, nguyên tắc cơ bản này quyết không được dao động. Thế nhưng một đảng lãnh đạo phải giải quyết được vấn đề dân chủ, giải quyết được những vấn đề tiêu cực, không lành mạnh trong nội bộ đảng và nhà nước, cho đến việc giám sát đôn đốc có hiệu quả hiện tượng hủ bại nào đó thì lãnh đạo một đảng không có thể tăng cường được sức sống. Vì vậy tôi nghĩ, đảng chúng ta phải thích ứng với thời đại mới, tình hình mới, học được cách dùng biện pháp mới như dân chủ và pháp chế v.v.. để giải quyết vấn đề mới. Ví dụ như, phải tăng cường độ minh bạch trong đời sống chính trị, phát huy đầy đủ tác dụng của Quốc hội, tăng cường và hoàn thiện chế độ hợp tác và chế độ hiệp thương nhiều đảng dưới sự lãnh đạo của đảng cộng sản, hoàn thiện và cải tiến chế độ bầu cử, tăng cường sự giám sát đôn đốc của nhân dân quần chúng đối với đảng và chính phủ, dùng luật pháp cụ thể để bảo đảm và qui phạm tự do ngôn luận, cho phép tuần hành qua xin phép và phê chuẩn hợp pháp v.v..Tóm lại phải làm cho nhân dân thiết thân cảm thụ được rằng, dưới sự lãnh đạo của đảng cộng sản, dưới chế độ xã hội chủ nghĩa có thể hưởng thụ được dân chủ và tự do chân chính mà thiết thực. Như vậy, chủ nghĩa xã hội mới có thể tăng cường sức hấp dẫn, sức ngưng tụ đối với nhân dân, tính ưu việt của nó mới càng hiển thị ra được. Do vậy cơ quan lãnh đạo và người lãnh đạo các cấp của chúng ta phải tiến hành công tác và sinh hoạt trong điều kiện thích ứng với dân chủ và pháp chế. Thực hiện dân chủ, ý kiến rối rắm, bề ngoài có một số “loạn”. Thế nhưng, có những “phiền phức” nhỏ, bình thường trong phạm vi dân chủ và pháp chế mới có thể tránh được loạn lớn. Quốc gia mới có thể ổn định lâu dài. Tuy vậy trung gian còn có một vấn đề tương đối phức tạp đó là phải khu biệt giữa yêu cầu dân chủ bình thường, thi hành quyền lợi dân chủ bình thường với những tự do hóa của giai cấp tư sản. Chúng ta không cho phép giương ngọn cờ dân chủ để thực hiện tự do hóa tư sản; đồng thời trong khi phản đối tự do hóa tư sản, chúng ta cũng không ngần ngại phát huy dân chủ. Điều này đòi hỏi phải từng bước vạch rõ một số giới hạn chính sách trong thực tiễn, và cuối cùng điều này cũng phải được giải quyết trên quỹ đạo pháp chế, thống nhất một cách tốt đẹp hai điều đó lại. Từ nay trở đi, mặt quan trọng của vai trò lãnh đạo của đảng phải thể hiện ở chỗ tích cực lãnh đạo nhân dân tiến hành xây dựng dân chủ và pháp chế, làm cho nhà nước xã hội chủ nghĩa nước ta trở thành quốc gia pháp trị chân chính. Hơn nữa nếu đảng ta không giương cao ngọn cờ dân chủ, sẽ bị người khác đoạt lấy. Tôi cảm thấy, sớm hay muộn chúng ta vẫn phải đi con đường này. Đi một cách bị động, không bằng tự giác, chủ động mà đi, bởi vì tôi nhìn thấy, có nước xã hội chủ nghĩa khi mâu thuẫn xã hội tương đối gay gắt, địa vị của đảng đã suy yếu lớn mà làm cải cách chính trị, thì rất khó khống chế tình hình. Tôi nghĩ chúng ta nên chủ động xây dựng dân chủ khi địa vị lãnh đạo của đảng còn tương đối vững chắc. Như vậy dưới sự lãnh đạo của đảng ta có thể phát triển một cách có kế hoạch, có bước đi, có trật tự một loại chế độ xã hội chủ nghĩa kiên trì bốn nguyên tắc cơ bản, thích hợp với tình hình đất nước ta. Đương nhiên nếu làm như vậy, trong quá trình xây dựng dân chủ và pháp chế vẫn có một số đau đớn, ma sát, thậm chí chấn động, nhưng những cái đó quyết không phải là chủ nghĩa xã hội phát sinh khủng hoảng. Sau khi đảng ta đã trải qua một cuộc tự mình điều chỉnh, tự mình hoàn thiện, càng thêm thích ứng với yêu cầu của thời đại mới, sẽ có một bộ mặt mạo mới, hăng hái phấn chấn lãnh đạo nhân dân cả nước tiến lên. Chủ quan tôi cho rằng, đó chính là sự suy nghĩ chân chính cho tiền đồ của đảng và đất nước..."
 Triệu Tử Dương bị giam lỏng từ đó đến khi chết (đầu năm 2005) và ông vẫn là đảng viên đảng cộng sản Trung Quốc






30 điều bạn cần suy nghĩ cho bản thân


Cuộc sống quá ngắn ngủi, bạn không nên dành thời gian với những người chỉ biết “hút cạn” nguồn hạnh phúc của mình. Không ai có thể quay ngược thời gian nhưng bất cứ ai đều có thể bắt đầu từ hôm nay và tạo ra kết thúc mới – Maria Robinson.

1. Đừng mất thời gian với những đối tượng sai lầm
Cuộc sống quá ngắn ngủi, bạn không nên dành thời gian với những người chỉ biết “hút cạn” nguồn hạnh phúc của mình. Nếu ai đó muốn bạn có mặt trong cuộc sống của họ, họ sẽ tự dành ra chỗ cho bạn. Bạn không phải đấu tranh để giành giật lấy một vị trí nào cả.


Đừng bao giờ ép mình vào mối quan hệ với những người coi thường giá trị của bạn. Và hãy nhớ, những người bạn thật sự của bạn không phải là những người ở bên cạnh khi bạn thành công, mà là những người ở bên cạnh khi bạn gặp khó khăn.

2. Đừng chạy trốn các rắc rối của mình

Tuy đây không phải là việc dễ dàng, nhưng bạn hãy đối diện với chúng. Không ai có khả năng xử lý hoàn hảo mọi vấn đề họ gặp phải. Chúng ta cũng không thể ngay lập tức mà giải quyết trọn vẹn một khó khăn.

Chúng ta không sinh ra để làm như vậy. Trên thực tế, chúng ta sinh ra để thất vọng, buồn chán, đau khổ và vấp ngã. Bởi vì đó là toàn bộ mục đích của cuộc sống – đối mặt với vấn đề, học hỏi, thích nghi, và xử lý chúng. Chính điều này đã rèn luyện chúng ta trở thành con người như chúng ta hiện nay

3. Đừng nói dối bản thân

Bạn có thể nói dối người khác, nhưng bạn không thể nói dối chính bản thân mình. Cuộc sống của chúng ta chỉ tiến bộ khi chúng ta nắm bắt các cơ hội. Cơ hội đầu tiên cũng là khó khăn nhất mà chúng ta có thể nắm bắt lấy là trung thực với chính mình.

4. Đừng gác lại các nhu cầu của bản thân

Điều đau đớn nhất là vì yêu người khác quá mà đánh mất bản thân mình, và quên mất rằng mình cũng là người đặc biệt. Vâng, hãy giúp đỡ người khác; nhưng bạn cũng phải giúp đỡ chính mình nữa chứ. Nếu có giây phút nào dành cho bạn để theo đuổi đam mê và làm điều gì đó quan trọng với mình, thì giây phút đó chính là ngay lúc này đây.

5. Đừng cố gắng làm người khác

Một trong những thách thức lớn nhất trong cuộc sống là làm chính mình trong một thế giới cứ chực biến bạn thành người giống như mọi người khác. Lúc nào cũng sẽ có người xinh đẹp hơn bạn, thông minh hơn bạn, trẻ trung hơn bạn, nhưng họ sẽ không bao giờ là bạn cả. Đừng thay đổi để mong người khác thích mình. Hãy là chính mình, và sẽ có người yêu con người thật của bạn.

6. Đừng bận tâm với quá khứ

Bạn không thể bắt đầu một chương mới trong cuộc đời nếu cứ đọc đi đọc lại chương cũ.

7. Đừng sợ mắc sai lầm

Làm việc gì đó rồi mắc sai lầm còn hiệu quả gấp 10 lần so với không làm gì cả. Mỗi thành công đều có một vệt dài những thất bại đằng sau nó, và mỗi thất bại đều dẫn đường tới thành công. Suy cho cùng, bạn sẽ hối hận về những điều mình không làm nhiều hơn là về những điều mình đã làm.

8. Đừng trách móc bản thân vì những sai lầm đã qua

Có thể chúng ta yêu nhầm người và đau khổ về những điều không xứng đáng, nhưng dù mọi việc có tồi tệ tới mức nào, thì cũng có một điều chắc chắn: sai lầm giúp chúng ta tìm được đúng người, đúng thứ phù hợp với chúng ta.

Chúng ta ai cũng có những sai lầm, khó khăn, thậm chí cả những hối tiếc trong quá khứ. Nhưng bạn không phải là sai lầm, khó khăn của mình, và ngay lúc này đây bạn có trong tay một sức mạnh để xây dựng hiện tại và tương lai của mình. Mỗi một điều từng xảy ra trong cuộc sống của bạn đều góp phần chuẩn bị cho bạn đón nhận một khoảnh khắc mới chưa đến.

9. Đừng cố công mua hạnh phúc

Nhiều thứ chúng ta mong mỏi có được có giá đắt. Nhưng sự thật là, những gì thực sự khiến chúng ta hài lòng lại hoàn toàn miễn phí – đó là tình yêu, là tiếng cười, và là những giây phút miệt mài theo đuổi đam mê của mình.

10. Đừng tìm kiếm hạnh phúc ở người khác

Nếu bạn không cảm thấy hạnh phúc với chính con người bên trong của mình, thì bạn sẽ chẳng thể nào có được hạnh phúc lâu dài với bất kỳ người nào khác. Bạn phải tạo ra sự ổn định trong cuộc sống của mình trước rồi mới nghĩ tới chuyện chia sẻ cuộc sống đó với người khác được.

11. Đừng lười nhác

Đừng nghĩ ngợi quá nhiều, bởi có thể bạn sẽ tạo ra một rắc rối không đáng có. Hãy đánh giá tình hình và đưa ra hành động dứt khoát. Bạn không thể thay đổi điều mà mình không muốn đối mặt. Tiến bộ bao hàm rủi ro. Chấm hết! Bạn không thể đứng một chỗ mà hy vọng mình sẽ tới được đích.

12. Đừng nghĩ rằng mình chưa sẵn sàng

Khi một cơ hội xuất hiện, không có ai cảm thấy mình đã sẵn sàng 100% để đón nhận nó. Bởi vì phần lớn những cơ hội lớn lao trong cuộc đời đều đòi hỏi chúng ta phải phát triển vượt quá “vùng thoải mái” của mình – điều này có nghĩa là ban đầu, chúng ta sẽ không cảm thấy hoàn toàn thoải mái.

13. Đừng tham gia vào các mối quan hệ vì những lý do sai lầm

Cần phải lựa chọn các mối quan hệ một cách khôn ngoan. Ở một mình còn tốt hơn là giao tiếp với người xấu. Bạn không cần phải vội vàng. Điều gì phải đến, sẽ đến – và nó sẽ đến đúng lúc, với đúng người, và vì lý do tốt đẹp nhất. Hãy yêu khi bạn đã sẵn sàng, chứ đừng yêu khi bạn cảm thấy cô đơn.
14. Đừng từ chối những mối quan hệ mới

Trong cuộc sống rồi bạn sẽ nhận ra rằng mỗi người bạn gặp đều có một ý nghĩa, mục đích riêng cho bản thân bạn. Một số người sẽ thử thách bạn, một số sẽ lợi dụng bạn và một số sẽ cho bạn những bài học. Nhưng điều quan trọng nhất là một số người sẽ giúp bạn thể hiện khía cạnh tốt nhất của mình.

15. Đừng cố cạnh tranh với tất cả mọi người

Đừng lo lắng khi mọi người giỏi hơn bạn. Hãy tập trung vào việc phá kỷ lục của mình mỗi ngày. Thành công là một trận chiến chỉ duy nhất có bạn và bản thân mình mà thôi.

16. Đừng ghen tị với người khác

Ghen tị là hành động “đếm” hạnh phúc, may mắn của người khác thay vì của bạn. Hãy tự hỏi bản thân câu: “Mình có những điều gì mà ai cũng mong muốn có?”.

17. Đừng than vãn và tự thương hại bản thân

Các khó khăn xuất hiện trong cuộc sống đều có lý do riêng của chúng và tất cả đều hướng bạn theo một cung đường phù hợp cho bản thân. Có thể bạn sẽ không nhìn thấy cũng như thấu hiểu mọi thứ vào thời điểm xảy ra.

Tuy nhiên hãy nhìn lại những khó khăn mà bạn đã trải qua trong quá khứ, bạn sẽ thấy chúng dẫn mình tới những nơi tốt hơn, trở thành con người tốt hơn, có tâm trạng và hoàn cảnh tốt hơn. Vì thế, hãy cười lên! Hãy cho mọi người biết rằng bạn của ngày hôm nay sẽ mạnh mẽ hơn gấp nhiều lần so với bạn của ngày hôm qua – và bạn sẽ luôn là như thế.

18. Đừng giữ mãi những hằn học

Đừng sống với những điều mà bạn ghét. Bạn sẽ tự làm đau bản thân mình hơn là việc những người bạn ghét đã làm. Tha thứ không phải là việc nói: “Những gì bạn đã làm thì ổn đối với tôi”, mà là nói: “Tôi sẽ không để hạnh phúc của mình bị hủy hoại bởi những gì mà anh đã gây ra cho tôi”.

Tha thứ là câu trả lời cho việc hãy buông tay, đi tìm bình an và giải phóng bản thân bạn. Và hãy nhớ, tha thứ không chỉ dành cho người khác, nó còn dành cho chính bạn. Hãy tha thứ cho bản thân, tiếp tục sống và cố gắng hơn nữa trong tương lai.

19. Đừng để người khác kéo bạn xuống vị trí ngang bằng với họ

Đừng hạ thấp các tiêu chuẩn của mình để thích nghi với những người không chịu nâng cao các tiêu chuẩn của họ.

20. Đừng lãng phí thời gian giải thích bản thân cho người khác

Bạn bè không cần điều đó và kẻ thù của bạn cũng không tin vào những điều mà bạn giải thích. Hãy làm những gì mà trái tim bạn mách bảo là đúng.

21. Đừng miệt mài làm đi làm lại một việc mà không có “khoảng ngừng”

Thời điểm phù hợp để bạn hít một hơi thật sâu là khi bạn không có thời gian cho việc đó. Nếu bạn tiếp tục làm những gì mình đang làm, thì bạn sẽ tiếp tục nhận được những gì mà bạn đang nhận được. Đôi khi bạn cần phải tạo ra cho mình một khoảng cách để có thể nhìn nhận sự việc một cách rõ ràng.

22. Đừng bỏ qua điều kỳ diệu của những khoảnh khắc nhỏ nhoi

Hãy tận hưởng những điều nhỏ nhoi nhất, bởi biết đâu một ngày nào đó nhìn lại bạn sẽ thấy đó là điều vô cùng ý nghĩa với mình. Phần tốt đẹp nhất trong cuộc sống của bạn sẽ là những khoảnh khắc nhỏ bé, không tên mà bạn dành để mỉm cười cùng với ai đó qua trọng với bạn.

23. Đừng cố làm mọi thứ trở nên hoàn hảo

Thế giới thực không vinh danh những người cầu toàn; nó sẽ trao phần thưởng cho những người hoàn thành công việc.

24. Đừng đi theo con đường ít bị cản trở nhất

Cuộc sống không dễ dàng, nhất là khi bạn lên kế hoạch đạt được mục đích to lớn nào đó trong cuộc sống. Đừng đi con đường dễ nhất, hãy làm những gì đó khác biệt, phi thường.

25. Đừng hành động như thể mọi việc đều tốt đẹp trong khi thực tế không phải như vậy

Suy sụp một lát cũng không sao. Bạn không phải tỏ ra lúc nào cũng mạnh mẽ và không cần chứng minh rằng mọi thứ rồi sẽ ổn thôi. Bạn không cần quan tâm tới những gì mà người khác đang nghĩ – hãy khóc nếu bạn thấy cần – điều đó cũng tốt cho tâm lý, sức khỏe của bạn. Nếu bạn càng giải tỏa sớm, nụ cười sẽ càng có khả năng quay trở lại với bạn sớm hơn.

26. Đừng đổ lỗi cho người khác về rắc rối của bạn

Khả năng thực hiện được ước mơ của bạn tỉ lệ thuận với khả năng bạn tự nhận trách nhiệm cho cuộc sống của mình. Khi trách cứ người khác vì nhữnggì bạn đang trải qua, nghĩa là bạn đang chối bỏ trách nhiệm – bạn đang trao cho người khác quyền kiểm soát phần cuộc sống đó của mình.

27. Đừng cố gắng làm vừa lòng tất cả mọi người

Đó là điều không thể xảy ra, và nếu bạn cứ cố công làm như vậy, bạn sẽ kiệt sức. Nhưng làm cho một người mỉm cười cũng có thể thay đổi cả thế giới. Có thể không phải là toàn bộ thế giới, mà chỉ là thế giới của riêng người đó thôi. Vì thế, hãy thu hẹp sự tập trung của mình lại.

28. Đừng lo lắng quá nhiều

Lo lắng sẽ không giúp giải thoát các gánh nặng của ngày mai, nhưng nó sẽ tước bỏ đi niềm vui của ngày hôm nay. Một cách để bạn có thể kiểm tra xem có nên mất công suy nghĩ về điều gì đó hay không là tự đặt ra cho mình câu hỏi này: “Điều này có quan trọng gì nữa không trong một năm tiếp theo? Ba năm tiếp theo? Năm năm tiếp theo?”. Nếu câu trả lời là không, thì nó không đáng để bạn bận tâm đâu.

29. Đừng tập trung vào những gì bạn không mong muốn xảy ra

Hãy tập trung vào những gì bạn thực sự muốn xảy ra. Suy nghĩ tích cực là “tiền đề” cho mọi thành công vĩ đại. Nếu mỗi sáng bạn thức dậy với tâm niệm rằng ngày hôm nay sẽ có điều tuyệt vời xảy ra trong cuộc sống của mình, và bạn để tâm chú ý, thì rồi thường là bạn sẽ nhận thấy rằng niềm tin của mình là đúng.

30. Đừng là người vô ơn

Dù bạn đang ở hoàn cảnh tốt đẹp hay tồi tệ, hãy thức dậy mỗi ngày với niềm biết ơn cuộc sống của mình. Ở nơi nào đó, người khác đang đấu tranh trong tuyệt vọng để giành giật lấy cuộc sống của họ. Thay vì nghĩ về những gì bạn không có, hãy nghĩ về những gì bạn đang có mà người khác không có.

Một bức tranh có sức truyền tải bằng nhiều trang viết