Trần Quang Nhiếp với tôi và Phạm Hải Nhân cùng hoc một lớp ở cấp 3 phổ thông. Năm 1965 tôi và Nhân vào bộ đội thì Nhiếp vào đại học sư phạm Hà Nội I. khoa văn. Sau hòa bình năm 1975 đến nay chúng tôi vẫn luôn gắn bó thân thiết với nhau. Cũng từ đấy lớp tôi cứ 5 năm lại tựu trường một lần, bạn bè có dịp gặp nhau đông đủ, mặc dù mỗi người một phương từ nam chí bắc.Ngày trở về sau chiến tranh, bạn bè tôi phần lớn là những quân nhân chuyển ngành hoặc về hưu, một số nhỏ bám trụ quê hương ruộng đồng, một số trưởng thành trong hoạt động dân sự. Trần Quang Nhiếp không trải qua binh nghiệp, Ngày tựu trường anh đã là PGS. TS làm phó tổng biên tập Tạp Chí Cộng Sản,có thời gian làm phụ trách tổng biên tập, sau khi đã làm giảng viên khoa triết học Mác- Lê và Chủ Nghĩa Xã Hội Khoa Học tại trường đảng Nguyễn Ái Quốc, là thầy dạy môn Dân tộc Học cho chủ tịch quốc hội Nông Đức Mạnh, sau là TBT đảng CSVN, là cộng sự của TBT Nguyễn Phú Trọng ( Người Tràng An gọi là Chọng Lú) .( Dân bây giờ quá bố láo, không còn coi ai ra gì, đúng là gần chùa gọi Bụt bằng ...thằng !)Trần Quang Nhiếp thích làm thơ từ hồi học phổ thông. Anh đã cho ra đời ba tập thơ, thơ anh chủ yếu nói về nhân tình thế thái, những tâm sự vui buồn về thế sự, những chuẩn mực đạo lí của thời đại mà mọi người cần tu dưỡng....Bạn bè chúng tôi đều đã cao tuổi, gần hết một cuộc đời chứng kiến bao nhiêu thăng trầm của lịch sử nước nhà, nên khi gặp nhau thường tâm sự về những gì mình đã trải nghiệm về thời cuộc. Tôi là người ít học, nên những biến cố lịch sử xảy ra, mình không biết đánh giá, tổng kết, thành thử chỉ nhận thức được những vấn đề đó từ các bậc cách mạng lão thành, và cho đó là những vấn đề cần phải suy nghĩ , xem xét.
Vì vậy có lần trò chuyện với Trần Quang Nhiếp tôi có đọc một câu ;
"Những học thuyết đã lỗi thời
Nhân loại vứt bỏ, thì thôi đừng dùng "
Anh nghe xong tỏ vẻ tức giận lắm, nhưng với bản tính của người truyền giáo nên anh vẫn bình tĩnh ,mà chỉ nói : "Cậu chẳng hiểu gì cả "
Sau đó anh tặng tôi tập thơ ĐÔI BỜ ( NXB Thông tin truyền thông 2014) trong đó có bài thơ sau :
NÊN CHĂNG
Bạn khuyên tôi :
"Học thuyết đã lạc hậu rồi
Loài người vứt bỏ thì thôi đừng dùng"
Nên chăng :
Mác- Lê nin, tư tưởng Bác Hồ
Học thuyết cứu loài người đau khổ
Trái đất còn mặt người , dạ thú
Chẳng bao giờ vứt bỏ nó đi
Đừng thiên kiến sai lầm lịch sử
Lối tư duy một phía giáo điều
Học thuyết sáng mang tầm nhân loại
Lẫn lộn sao chân lí, sai lầm.
( trang 135)
Sau đây tôi trích thêm hai đoạn trong bài ÁNH SANG, NIỀM TIN, HY VỌNG ở trang 136, 137, sách đã dẫn
"Chủ nghĩa Mác - Lê nin
Là học thuyết soi đường nhân loại
Có nguồn gốc
Từ ánh sáng bốn trăm năm không tưởng
Những phát minh khoa học loài người
Thực tiễn lịch sử chín muồi
Người lao động vùng lên giải phóng
Học thuyết đã trở thành ánh sáng
Tỏa rạng hành tinh dẫn dắt loài người.
....................................................
Chủ nghĩa xã hội
Là khát vọng loài người
Xây chế độ giàu sang bình đẳng
Sống vinh quang hạnh phúc công bằng
Nhưng tới nơi không thể dễ dàng
Phải trải qua "Cơn đau đẻ kéo dài lịch sử"
Cần niềm tin ý chí kiên cường."
Vì mình chẳng hiểu lí luận của chủ nghĩa Mác - Lê nin thế nào nên không dám cãi lại anh ấy.Tôi có được nghe những bậc thầy, không phải thầy mà là cụ về lý luận Mác nói rằng, họ bảo họ trung thành với chủ nghĩaMác nhưng có phải đâu, họ chỉ học CN Mác cái phần chuyên chính vô sản và đấu tranh giai cấp thôi. Còn phần kinh tế hàng hóa và giá trị thặng dư thì họ dốt đặc cán mai. Chả hiểu ra làm sao
Tôi thì tôi nghĩ CNXH đã thành công trong cái xã hôi QUAN CHỨC, Còn xã hội DÂN CHỨC thì "Cơn đau đẻ kéo dài lịch sử"
